Makanisa ya Kikristo ya Mungu

Na. CB074

Somo:

Amri ya Tano

(Toleo la 3.0 20050914-20070302-20211204)

Amri ya Tano inatuambia tumheshimu baba yetu na mama yetu ili tupate kuishi siku nyingi katika nchi ambayo Bwana Mungu wetu alitupa.

Christian Churches of God

PO Box 369, WODEN ACT 2606, AUSTRALIA

E-mail: secretary@ccg.org

(Hakimiliki ã 2005, 2007, 2021 Christian Churches of God)

(tr. 2024)

Karatasi hii inaweza kunakiliwa kwa uhuru na kusambazwa ikiwa imenakiliwa kwa jumla bila mabadiliko au kufutwa. Jina la mchapishaji na anwani na ilani ya hakimiliki lazima iwekwe. Hakuna malipo yanayoweza kutolewa kwa wapokeaji wa nakala zilizosambazwa. Nukuu fupi zinaweza kujumuishwa katika nakala muhimu na hakiki bila kukiuka hakimiliki.

Karatasi hii inapatikana kutoka ukurasa wa mtandao wa dunia nzima:
http://www.logon.org and http://www.ccg.org

Amri ya Tano

Jarida la Amri Kumi Na. CB017 ni karatasi ya muhtasari ambayo inapaswa kuangaliwa kabla ya mfululizo huu wa kila amri. Inatia ndani muhtasari wa jumla wa kusudi la Sheria za Mungu na maelezo mafupi ya kila moja ya amri hizo.

Utangulizi

Mungu Baba alikuwepo siku zote; Alijua yote na aliumba vitu vyote. Aliweza kupanga na kupanga mambo kikamilifu. Mungu aliumba familia ambayo inaundwa na viumbe vya kiroho na vya kimwili. Mungu alipanua uwezo wake wa uumbaji kwa watu kwa kuturuhusu tupate watoto na kuwalea watoto katika njia ya Mungu ya maisha. (Kwa habari zaidi kuhusu familia ya Mungu tazama Uumbaji wa Familia ya Mungu (CB004) na Somo: Uumbaji wa Familia ya Mungu (CB004_2).) Tunapojifunza Amri ya Tano tutaona umuhimu ambao Mungu anaweka juu yake. familia kuhusiana na nyanja zote za maisha. Kitengo cha familia ni kama familia ya wana, na binti za Mungu, kiroho na kimwili. Uumbaji huo ulitegemea familia na familia ndio msingi wa jamii na uti wa mgongo wa nchi. Tunapovunja familia, pia tunavunja uti wa mgongo wa nchi yetu. Sisi sote ni sehemu ya familia ndani ya Mpango wa Mungu.

Kama unavyokumbuka kutoka kwa karatasi nne za kwanza katika mfululizo huu, Amri Kuu ya Kwanza inazingatia vipengele vinne vya Mungu: Mungu Mmoja wa Kweli ni nani, bila kuweka chochote mbele ya Mungu Mmoja wa Kweli, kutumia jina la Mungu kwa usahihi, na wakati tunapoabudu. Mungu Mmoja wa Kweli. 1Wakorintho 15:34 inatuambia ni aibu yetu kutomjua Mungu mmoja wa kweli; ni wajibu wetu kujifunza, na kuishi njia ya Mungu ya maisha.

1Wakorintho 15:34 Njoni katika akili zenu timamu, wala msitende dhambi tena. Maana wengine hawamjui Mungu. Nasema hivi kwa aibu yenu. (RSV)

Amri ya Tano ni ya kwanza kati ya amri sita zinazoangukia chini ya “Amri Kuu ya Pili” inayotufundisha kumpenda jirani yako kama nafsi yako. Amri ya tano inapatikana katika Kutoka 20:12.

Kutoka 20:12 Waheshimu baba yako na mama yako, siku zako zipate kuwa nyingi katika nchi upewayo na Bwana, Mungu wako. (RSV)

Amri nne za kwanza zinalenga jinsi tunavyojifunza kumheshimu Mungu Baba katika maisha yetu yote. Baadhi ya dhana hizo hizo kisha hupeleka mbele kwa amri ya tano ambayo inatufundisha kuwaheshimu wazazi wetu wa kimwili. Vivyo hivyo, mara tunapojifunza kuheshimu wazazi/familia zetu, tunaweza kupanua hilo hadi kwa amri zilizosalia ambazo zinalenga kuwapenda jirani zetu.

Nini maana ya heshima?

Heshima maana yake ni heshima kubwa, heshimu sana, kuwa na heshima kubwa. Katika amri ya tano, tunaona tunapaswa kuwaheshimu sana wazazi wetu na kuwaheshimu sana. Tunaweza kuwaheshimu wazazi wetu kwa kufanya kile tunachoombwa, kufuata miongozo yao, na kuwaruhusu watufundishe na kutuongoza tukiwa watoto. Tunachukua muda kuwa nao na kusaidia inapohitajika. Tunawaonyesha upendo na fadhili na tunawaheshimu kwa jinsi tunavyowasikiliza, tunavyozungumza nao na kuwatendea. Tunafanya vizuri kwao na kwa wengine. Tunawatendea kwa njia ambayo tungetaka kutendewa. Tunasema ukweli tunapozungumza na wazazi wetu na tunaweza kuomba msamaha tunapokosea. Tunathamini hisia na mawazo yao na kuonyesha hili wanapokuwapo na wakati hawapo. Karibu katika kila nyanja ya maisha yetu tunaweza kujifunza kuwaheshimu wazazi wetu. Wazazi wetu wanapoweza kutuamini kufanya yaliyo sawa, hata tuwe wapi au hali ikoje basi tunawaheshimu wazazi wetu.

Umuhimu wa kufundisha na kutii

Kutoka Kumbukumbu la Torati tunajifunza kwamba wazazi wetu wanaambiwa wawafundishe watoto wao amri nyakati zote.

Kumbukumbu la Torati 6:7 nawe uwafundishe watoto wako kwa bidii, na kuyanena uketipo katika nyumba yako, na utembeapo njiani, na ulalapo, na uondokapo. (RSV)

Wazazi wetu wanatenda mahali pa Mungu Duniani ili kuwalea watoto wao katika njia yake ya maisha. Tunapokuwa wadogo, tunajifunza kumheshimu na kumtii Mungu kupitia njia tunayowaheshimu na kuwatii wazazi wetu. Kama vile tunavyomwonyesha Mungu kwamba tunampenda kwa kushika amri zake (maandiko), tunaweza pia kuwaheshimu wazazi wetu tunapotii sheria zao. Ndiyo maana katika Agano Jipya, tunaona mwongozo rahisi kwa watoto kuwatii wazazi wao.

Wakolosai 3:20 Enyi watoto, watiini wazazi wenu katika kila jambo, kwa maana hilo humpendeza Bwana. (RSV)

Kwa Kiingereza, kutii inamaanisha kutii au kufuata amri, vikwazo, matakwa au maagizo. Tunapaswa kuwa watiifu wazazi wetu wanapotuuliza au kutuambia tufanye au tusifanye jambo fulani. Hatupaswi kugombana na wazazi wetu. Kwa mufano, tunapaswa kuwa tayari kusaidia kazi tunazopewa kufanya na kuwa na mtazamo mzuri. Sawa na amri za Mungu, sheria na miongozo ya wazazi wetu hutusaidia kujifunza kujitegemea na kutuonyesha jinsi ya kufanya kazi katika jamii.

Kumbuka, wazazi wetu wanatenda mahali pa Mungu hapa Duniani. Je, tungemtendeaje Mungu ikiwa atatuomba tufanye jambo fulani au akiturekebisha?

Amri pekee yenye ahadi

Amri ya tano ndiyo amri ya kwanza na ya pekee iliyo na ahadi. Tunaambiwa kwamba tunapowaheshimu baba na mama yetu, siku zetu zitakuwa nyingi katika nchi ambayo Mungu anatupa. Kumbukumbu la Torati inapanua dhana ile ile ya kubarikiwa kwa kushika amri ya tano.

Kumbukumbu la Torati 5:16 “ ‘Waheshimu baba yako na mama yako, kama Bwana, Mungu wako, alivyokuamuru; ili siku zako zipate kuwa nyingi, na kufanikiwa katika nchi upewayo na Bwana, Mungu wako. (RSV)

Hapa tunaona pia kwamba Mungu hasemi uongo na akiahidi kurefusha maisha yetu na kututunza kwa sababu tunamheshimu baba na mama yetu, atafanya hivyo. Pia kuna maandiko mengi ambayo yanatuambia kile kinachotokea kwa watu ambao walichagua kutoheshimu na kutii wazazi wao.

Tunajua mapema maishani wazazi wetu wanatujali, lakini tunapozeeka na wazazi wetu wanazeeka, ni jukumu letu kuwatunza wazazi wetu. Tunaona tena daraja hili kutoka kwa amri ya tano ya kumpenda jirani yetu. Sio tu kwamba tunatumika kama msaada kwa wazazi wetu, tunatumika kama nuru kwa ulimwengu tunapowatunza wazazi wanaozeeka au wagonjwa. Mungu hatupi zaidi ya uwezo wetu na atatujalia kila wakati tunapowajali wazazi wetu.

Je, wazazi wanaweza kufanya kila uamuzi kwa ajili ya watoto wao?

Bila shaka wazazi wetu hawawezi kutufanyia kila uamuzi. Kwa sababu Mungu na baba zetu wa kidunia wanatupenda, huturekebisha na kututia nidhamu inapohitajika. Hawataki lolote baya au baya litutokee. Wanataka tuwe na maisha yenye furaha na yenye matokeo, lakini hawawezi kutufanyia maamuzi. Wazazi wetu wanapaswa kutusaidia kujifunza kutaka kufanya maamuzi sahihi. Wakati sisi ni watoto wachanga au wadogo sana, ni wajibu wa wazazi wetu kutuweka salama, lakini tunapoendelea kukua tunahitaji kuwa wale wanaofanya zaidi na zaidi chaguo sahihi.

Mithali 22:6 Mlee mtoto katika njia impasayo, Naye hataiacha, hata atakapokuwa mzee. (RSV)

Wajibu wa mwanzo ni wa wazazi kumzoeza mtoto katika njia za Mungu, lakini kadiri mtoto anavyokua, mtoto huchukua jukumu zaidi na zaidi na pia kujibu kwa Mungu kwa matendo yao.

Je, amri ya tano inawahusu wazazi wetu pekee?

Je, neno “wazazi” linamaanisha wazazi wetu wa kimwili tu?

Amri ya tano pia inahusu uhusiano wetu na watu ambao ni wakubwa kuliko sisi au wenye mamlaka, kama vile walimu, babu na nyanya na wazee katika ujirani wetu. Ni lazima kwanza na daima tumtii Mungu. Mtu mzima akituomba tufanye jambo ambalo tunajua linavunja Sheria ya Mungu hatupaswi kulifanya.

Amri ya tano inaweza pia kutumika kwa mambo yote tunayopaswa kufanya katika uhusiano wa kumtukuza na kumheshimu baba yetu wa mbinguni, Mungu. Hii ndiyo sababu amri ya tano ndiyo daraja la Amri Kuu ya Pili. Tunajua Mungu Baba ndiye anayesimamia yote, aliumba viumbe wa roho na ndiye wa kwanza kuanzisha "familia". Familia hii ilipanuka hadi kwenye ulimwengu wa kimwili na malaika kuwa wajumbe kwa wanadamu na kusaidia kuwatunza na kuwalinda wanadamu. Katika wakati ujao wakati dhambi itawekwa mbali na dunia, viumbe vyote vitakuwa vya kiroho na kwa kweli wote wataunganishwa katika familia ya Mungu.

Tunapozungumza na kujifunza kuhusu amri ya tano, tunaona kwamba kutokana na upendo wa wazazi wetu tunajifunza upendo wa Mungu. Pia, tunajifunza na kuzoea heshima tunayowapa wazazi wetu kuwa msingi wa kumheshimu na kumpenda Mungu ambaye ni wa kiroho.

Dini ya Kimwili, Kiroho na Safi isiyo na unajisi

Njia rahisi sana ya kuiona Biblia ni kutokana na mambo ya kimwili tunayojifunza kiroho. Ndivyo ilivyo kwa familia yetu. Tunajifunza juu ya upendo wa Mama na Baba yetu na kisha tunajifunza Upendo wa Mungu. Hata ikiwa wazazi wetu si wakamilifu, kwa kuwa hakuna mtu mkamilifu isipokuwa Yesu Kristo, tunapaswa kuwapenda wazazi wetu na kuwaheshimu na kuwaheshimu.

Katika ulimwengu wa leo, cha kusikitisha ni kwamba watu wengi wanafanya maamuzi mabaya na kuvunja Amri za Mungu waziwazi. Wakati fulani, watoto wanahitaji kuondolewa kutoka kwa wazazi wao kwa sababu ya kunyanyaswa au kupuuzwa, lakini Mungu Baba anajua mambo yote na anakuwa baba wa yatima.

Zaburi 68:5 “Baba wa yatima na mlinzi wa wajane ni Mungu katika kao lake takatifu. (RSV)

Kumbukumbu la Torati 10:18 Huwafanyia yatima na wajane haki, naye humpenda mgeni, akimpa chakula na mavazi.

Hapa tunaona Mungu atawajalia wale ambao hawana baba na mama wazuri wa kuwatunza.

Pia tunaona dhana ya kulea yatima na wajane. Tunaona kwamba ikiwa kuna hitaji sote tunapaswa kuwasaidia yatima. Wakati fulani, watu wanakuwa baba na mama kwa wale ambao si watoto wao wa kuwazaa na hata sisi huwasaidia yatima na wajane kwa zaka zetu katika mwaka wa tatu.

Yakobo 1:27 Dini iliyo safi, isiyo na taka mbele za Mungu Baba ni hii, Kwenda kuwatazama yatima na wajane katika dhiki yao, na kujilinda na dunia pasipo mawaa. (RSV)

Kumbukumbu la Torati 14:29 na Mlawi, kwa kuwa hana fungu wala urithi pamoja nawe, na mgeni, na yatima, na mjane aliyefiwa na mumewe, walio ndani ya miji yako, na waje kula na kushiba; ili Bwana, Mungu wako, apate kukubariki. wewe katika kazi zote za mikono yako uzifanyazo.

Kusudi la Mungu ni kuwaonyesha mayatima upendo, rehema, utunzaji, na ulinzi, na kwa sababu watoto hawa ni muhimu Kwake, wanapaswa kuwa muhimu kwetu. Hapa tena tunaona dhana ya Mungu kama Baba kamili juu ya viumbe vyake vyote na kujali kila mtu binafsi.

Muhtasari

Tumejifunza kuwa amri ya tano ndiyo amri ya kwanza na ya pekee yenye ahadi. Ni kwa kuwatii na kuwaheshimu wazazi wetu tunajifunza kuhusu upendo na mwongozo ambao Mungu huwapa viumbe wake wote. Njia ya Mungu ni kamilifu na tunapofuata njia Yake ya maisha tunabarikiwa

Mithali 3:5-6 Mtumaini BWANA kwa moyo wako wote, wala usizitegemee akili zako mwenyewe. 6 Katika njia zako zote mkiri yeye, naye atayanyosha mapito yako. (RSV)