Maoni juu ya Hagai [F037]

Utangulizi

Hagai aliagizwa na Mungu kutabiri kuhusu urejesho na ujenzi wa Hekalu. Maandishi yanakamilishana na Zekaria na yana uwili katika asili. Inatazama mfumo wa milenia na wongofu wa Mataifa.

Jina Hagai linatokana na neno Hagi au sikukuu, au sikukuu. Maandishi yanatolewa kwenye Mwandamo wa Mwezi Mpya, lakini Bullinger anasema kimakosa katika maandishi yake kwamba inarejelea mwezi kamili ambayo ni makosa (taz. Companion Bible, fn. 1). Ni mwezi wa Sita au mwezi wa Eluli. Ni katika mwaka wa Pili wa Dario Mwajemi wakati maagizo ya kukamilisha Hekalu yanatolewa na Yahova kupitia Hagai.

Andiko hili kwa hiyo ni maagizo kutoka kwa Yahova kwa Yuda sanjari na unabii uliotolewa kupitia Zekaria.

Amri hiyo imetolewa katika mwaka wa Kwanza wa Yubile ya 71. Muundo kamili wa Yubile 70 tangu kufungwa kwa Edeni unakamilika na Yubile mwaka 424/3 KK, na Hekalu sasa linapaswa kujengwa upya. Hii ni amri ya pili iliyotolewa na Mungu lakini kazi ilisimamishwa kwa muda kutoka kwa amri ya Koreshi hadi Artashasta wa Kwanza ambaye alisimamisha ujenzi, na ilikoma hadi mwaka wa Pili wa Dario Mwajemi (soma jarida la Ishara ya Yona na Historia ya Ujenzi Upya wa Hekalu (Na. 013)).

Mungu amesema na Yuda juu ya kutokujali kwao. Ujumbe umeundwa katika sehemu nne.

1. Neno la Yahova. Maandishi yanaanza na kushutumu kwa kupuuza (Hag. 1:1-4).

2. Maneno ya watu basi yanatajwa na Yahova.

3. Neno la Yehova limetolewa tena.

4. Maneno ya watu yanatolewa na kujibiwa na Yahova.

Nahau ya Kiebrania ya Mungu akizungumza kupitia manabii ni, “kwa mkono wa”. Hivyo inaonyesha nia ya unabii kuandikwa kwa wakati wote. Matukio hayo yamo katika tanbihi 1 ya The Companion Bible.

Neno hilo linaelekezwa kwa Zerubabeli, maana yake iliyopandwa Babeli (yaani Babeli). Alikuwa wa uzao wa kifalme uliotungwa mimba au kupandwa Babeli, na kwa Yoshua mwana wa Yosadaki Kuhani Mkuu.

Jina Yoshua ni sawa na lile alilopewa Masihi. Jina kamili ni Yahoshua au Wokovu wa Yaho, ambayo ni kazi ya Masihi kama Kuhani Mkuu na pia kama Mfalme wa Israeli. Neno mwana katika kifungu limetumika pia kuhusu mjukuu (cf. 1Nya. 3:19 na Ezra 2:2 na 3:2). Angalia pia jarida la Nasaba ya Masihi (Na. 119).

Josedeki (Yahosedeki) maana yake Yahova ni mwenye haki. Jina kamili Yahoshua, au Joshua ben Josedech, maana yake Wokovu ni kupitia kwa Yahova mwenye haki.

Yoshua ndiye Kuhani Mkuu wa kwanza wa Hekalu kwa ajili ya Ujenzi Mpya. Wote wawili ni wazee sana wakati lawama hii inatolewa. Masihi atakuwa Kuhani Mkuu kwa ajili ya kurudi kwa mwisho Yerusalemu, ambayo ni somo la ujumbe katika Zekaria. Maandiko haya kwa hivyo yote yanaunganishwa na utawala wa milenia wa Masihi.

Neno gavana hapa linatokana na neno la Kiajemi pechah (ambalo tunapata Pasha) kama gavana au satrap.

Shealtieli maana yake ni kuombwa kutoka kwa Mungu. Alikuwa mwana wa Yekonia (Yehoyakini) ambaye alichukuliwa mateka Babeli (2Fal. 24:15; 1Nya 3:17; taz. Ezra 3:2,8; 5:2; Neh. 12:1; Mt. 1; :12; Lk. 3:27).

Hagai Sura ya 1-2 (RSV)

Ujumbe wa Kwanza

Amri ya Kujenga Upya Hekalu

Sura ya 1

1 Katika mwaka wa pili wa mfalme Dario, mwezi wa sita, siku ya kwanza ya mwezi, neno la BWANA lilimjia Zerubabeli, mwana wa She-altieli, liwali wa Yuda kwa kinywa cha nabii Hagai. , na kwa Yoshua, mwana wa Yehosadaki, kuhani mkuu, 2 Bwana wa majeshi asema hivi, Watu hawa husema, wakati wa kuijenga upya nyumba ya BWANA haujafika bado. 3Ndipo neno la BWANA likaja kwa kinywa cha nabii Hagai, kusema, 4“Je, huu ndio wakati wa ninyi kukaa katika nyumba zenu zilizoezekwa kwa mbao, huku nyumba hii ikiwa magofu? 5 Basi sasa, BWANA wa majeshi asema hivi, Fikirini jinsi mlivyofanya. 6Mmepanda sana, lakini mmevuna kidogo; mnakula, lakini hamshibi kamwe; mnakunywa, lakini hamshibi kamwe; mnajivika, lakini hakuna aonaye joto; na yeye apataye mshahara hupata mshahara ili kuutia katika mfuko uliotoboka. 7 “Yehova wa majeshi asema hivi: Fikirini jinsi mlivyofanya. 8Pandeni milimani, mkalete miti na kuijenga nyumba, ili nipate kupendezwa nayo, nami nionekane katika utukufu wangu, asema BWANA. 9Mlitazamia vingi, na tazama, vimekuwa vidogo; na ulipoileta nyumbani, nilipeperusha. Kwa nini? asema BWANA wa majeshi. Kwa sababu ya nyumba yangu iliyobomoka, huku ninyi mkijishughulisha kila mtu na nyumba yake mwenyewe. 10 Kwa hiyo mbingu zimeuzuia umande juu yenu, na dunia imezuia mazao yake. 11 Nami nimeita ukame juu ya nchi, na vilima, nafaka, na divai mpya, na mafuta, na juu ya kile itoacho nchi, juu ya wanadamu, na juu ya ng'ombe, na juu ya kazi zao zote.” 12 Ndipo Zerubabeli mwana wa She-altieli, na Yoshua mwana wa Yehosadaki, kuhani mkuu, pamoja na mabaki ya watu wote, wakaitii sauti ya Yehova Mungu wao, na maneno ya Hagai. nabii, kama Bwana, Mungu wao, alivyomtuma; nao watu wakaogopa mbele za Bwana. 13 Ndipo Hagai, mjumbe wa BWANA, akanena na watu kwa neno la BWANA, akisema, Mimi nipo pamoja nanyi, asema BWANA. 14BWANA akaamsha roho ya Zerubabeli mwana wa She-altieli, liwali wa Yuda, na roho ya Yoshua mwana wa Yehosadaki, kuhani mkuu, na roho ya mabaki yote ya watu; wakaja wakafanya kazi katika nyumba ya Bwana wa majeshi, Mungu wao, 15 siku ya ishirini na nne ya mwezi, mwezi wa sita.

Nia ya Sura ya 1

vv. 1-4

Swali laulizwa kwa Yuda, kwa kuwa wameacha Nyumba ya Mungu ikiwa magofu kwa zaidi ya miaka mia moja wakati wangeweza kuijenga karne moja mapema. Hata hivyo, kulikuwa na Hekalu kule Elephantine likifanya kazi kwa muda wote wa Hekalu la Yerusalemu likiwa magofu na hilo halipaswi kusahaulika.

Kisha Yahova anawakumbusha juu ya dalili za hali yao.

vv. 5-7 Kwa hiyo Yahova anaanza na kumalizia kwa kauli, “zingatia jinsi ulivyofanya”. Hawana kitu kwa sababu hawajamheshimu Mungu. Neno, zingatia limetumika mara tano katika kitabu (1:5,7; 2:15,18,23; taz. Ayubu 1:8; 2:3 na Isa. 41:22) na maana yake ni kuweka moyo wako juu ya au toa umakini wako kwa. Nia ni kuchunguza ni wapi Yuda wameongozwa na matunda ya yale waliyoyafanya.

Mst.8 Kisha Yehova akatoa amri:

vv. 9-11 Neno kuonekana katika utukufu wangu ni, nitapata heshima. Neno la Kiebrania ni ‘ekkabda. Hili ni mojawapo ya maneno ishirini na tisa ambayo hayana herufi Yeye mwishoni (Ginsberg’s Massorah, Vol. 1, p. 281). herufi Yeye ni sawa na tano. Bullinger (Comp. Bible fn. to v. 8) anabainisha hili na kusema kwamba Waandishi wa Talmud wanaona kwamba hii ilikuwa ni kwa sababu kulikuwa na vitu vitano vilivyokosekana kwenye Hekalu la Pili, ambavyo ni:

1. Sanduku la Agano;

2. Moto Mtakatifu;

3. Shekina;

4. Urimu na Thumimu; na

5. Roho ya unabii.

Vipengee 2 na 3 kwa hakika ni viwakilishi vya Roho Mtakatifu na vinawakilisha uwepo wake katika wateule. Kipengele cha 5, Roho ya Unabii, iko katika Kanisa na kilele kilikuwa katika Yesu Kristo.

Orodha hiyo inadaiwa kulinda matukio ya neno ambalo lina herufi Yeye mwishoni. (Mifano ni Kut. 14:4,17.)

Katika Hekalu la Milenia Roho Mtakatifu katika wateule kama Hekalu la Mungu anachukua nafasi ya vipengele hivi vyote. Imekuwa hivyo kwa kanisa tangu kuanzishwa kwa kanisa hilo jangwani.

Yahova anasema kwamba walitazamia vingi na kupokea kidogo. Walichohifadhi kilipeperushwa. Kisha akatoa jawabu: Kwa sababu ya Nyumba iliyokuwa imeharibika. Hivyo hawakuwa wamefanya lolote katika karne nzima kutokana na amri ya Koreshi na ile ya Dario Hystaspes wakati wangeweza kuchukua hatua, na Mungu akawaadhibu kwa ukweli huo. Ilikuwa tu wakati wa utawala wa Artashasta I ambapo ujenzi ulisimamishwa, lakini hawakufanya jaribio lolote la kufufua ujenzi baada ya Artashasta kukandamiza vita vya wenyewe kwa wenyewe (ona karatasi Na. 13 ibid.).

Mst. 11 Mungu aliiweka nchi chini ya laana na mazao yakazuiwa kutoka kwao kwa sababu ya kutotii kwao.

Mst 12 Mungu alipowakemea walitubu.

vv. 13-15 Hivyo watu walihamasishwa kuchukua hatua. Ndipo Bwana akasema tena kwa njia ya Hagai.

Ujumbe na toba ilichukua siku 24 kutoka Mwandamo wa Mwezi Mpya hadi siku ya Ishirini na nne ya mwezi wa Sita. Angalia pia karatasi ya Kupaa kwa Musa (Na. 070) kwa mfuatano wa kipindi cha kuanzia Sivan hadi Eluli, mwezi wa Tatu hadi wa Sita.

Unabii wa Hagai ulipitiwa upya katika jarida la Maandiko ya Mungu (Na. 184) ili kushughulikia masuala kadhaa kuhusu kalenda, na matumizi mabaya ya Hagai na Danieli kwa matukio ya nyakati za mwisho. Maoni muhimu kwa Hagai yamenukuliwa hapa.

“Fungu katika sura ya 1 ni ombi kwa taifa la Yuda kuanza kazi ya kujenga Hekalu. Taifa halibarikiwi kwa sababu wameweka maslahi yao binafsi juu ya yale ya Mungu. Kuna uwiano mkubwa katika historia na tabia ya Yuda na kupuuzwa kwa kazi ya Mungu. Ikiwa unabii huu unarejelea Siku za Mwisho, lazima urejelee Hekalu la kiroho, ambalo ni Kanisa. Wahusika katika unabii huu ni Zerubabeli, mwana wa Shealtieli, gavana wa Yuda, na Yoshua, mwana wa Yosedaki, Kuhani Mkuu. Wakati ni mwaka wa pili wa Dario II. Jambo hili limefafanuliwa kwa kina katika jarida la Ishara ya Yona na Historia ya Ujenzi Upya wa Hekalu (Na. 013). Majina hayo ni ya watu binafsi wakati wa kujengwa upya kwa Hekalu la pili (soma pia jarida la Nasaba ya Masihi (Na. 119)).

Ikiwa unabii huu ni wa siku za mwisho, tunaweza tu kuwa tunazungumza juu ya Hekalu la kiroho, na mifano ya Zerubabeli na Yoshua kama Kuhani Mkuu. Kuhani Mkuu, Yoshua, ni Yehoshua au Masihi. Mfano wa Yesu Kristo unapatikana katika Zekaria katika hukumu. Kristo ni mfalme na kuhani, akitimiza mifano yote miwili. Amri katika sura ya 1 ya Hagai ni kwamba taifa la Israeli halitafanikiwa hadi litakapofanya kazi ya Masihi katika urejesho, kama sehemu ya Hekalu la Mungu. Laana juu ya nchi itaongezeka mpaka jambo hilo litendeke (Hag. 1:10-11). Tukio la kwanza ni tarehe 24 mwezi wa Sita. Hii ilitokea kwa Hekalu la pili. Ni aidha katika siku za nyuma au itahusiana na siku zijazo kama aina ya kupinga.

Hivyo Hagai anahusika na ujenzi wa Hekalu, na baraka ya Israeli ni matokeo ya shughuli hiyo. Kwa hiyo haiwezekani kuhusisha matukio katika sura ya 2 na tukio ambalo halijafuatana na matukio katika sura ya 1. Hivyo, siku ya 24 ya mwezi wa Sita iliona kazi ya nyumba ya Mungu. Sura ya 2 ndipo inaanza kutoka siku ya 21 ya mwezi wa Saba au siku ya mwisho ya Sikukuu ya Vibanda. Siku Kuu ya Mwisho ni siku ya nane ya Sikukuu” (The Oracles of God (No. 184)).

Sura ya 2

Utukufu wa Baadaye wa Hekalu

Katika mwaka wa pili wa mfalme Dario, 1 katika mwezi wa saba, siku ya ishirini na moja ya mwezi, neno la BWANA lilikuja kwa kinywa cha nabii Hagai, kusema, 2“Sema sasa na Zerubabeli mwana wa She-ali. Tieli, liwali wa Yuda, na Yoshua, mwana wa Yehosadaki, kuhani mkuu, na mabaki ya watu wote, useme, 3‘Ni nani kati yenu aliyesalia aliyeiona nyumba hii katika utukufu wake wa kwanza. ? Unaionaje sasa? Je! si kitu machoni pako? 4Lakini sasa jipe moyo, Ee Zerubabeli, asema BWANA; jipe moyo, Ee Yoshua, mwana wa Yehosadaki, kuhani mkuu; jipeni moyo, enyi watu wote wa nchi, asema Bwana; fanyeni kazi, kwa maana mimi nipo pamoja nanyi, asema BWANA wa majeshi, 5 sawasawa na ahadi ile niliyokuahidi ulipotoka Misri. Roho wangu anakaa kati yenu; usiogope. 6Kwa maana Mwenyezi-Mungu wa majeshi asema hivi: “Bado kitambo kidogo nitazitikisa mbingu, dunia, bahari na nchi kavu. 7 nami nitatikisa mataifa yote, hata hazina za mataifa yote zitaingia, nami nitaijaza nyumba hii fahari, asema BWANA wa majeshi. 8Fedha ni mali yangu, na dhahabu ni mali yangu, asema BWANA wa majeshi. 9Fahari ya mwisho ya nyumba hii itakuwa kuu kuliko ile ya kwanza, asema BWANA wa majeshi; na mahali hapa nitawapa kufanikiwa, asema BWANA wa majeshi.

Kemeo na Ahadi

10Siku ya ishirini na nne ya mwezi wa kenda, mwaka wa pili wa Dario, neno la Bwana lilikuja kwa kinywa cha nabii Hagai, kusema, 11BWANA wa majeshi asema hivi, Waulize makuhani waamue neno hili; huichukua nyama takatifu katika upindo wa vazi lake, na kugusa upindo wa vazi lake, mkate, au supu, au divai, au mafuta, au chakula cho chote, je! 13 Hagai akasema, “Mtu aliye najisi kwa kugusa maiti akigusa mojawapo ya vitu hivyo, je! Makuhani wakajibu, “Imekuwa najisi.” 14Ndipo Hagai akasema, Ndivyo ilivyo kwa watu hawa, na kwa taifa hili mbele yangu, asema BWANA; na hivyo kwa kila kazi ya mikono yao; na wanachokitoa huko ni najisi. 15Salini sasa, mtafakari yale yatakayotukia tangu siku hii na kuendelea. Kabla jiwe halijawekwa juu ya jiwe katika hekalu la BWANA, 16ulikumbwa na nini? Mtu alipofika kwenye lundo la vipimo ishirini, palikuwa na kumi tu; mtu akija penye shinikizo kuteka vipimo hamsini, palikuwa na ishirini tu. 17Niliwapiga ninyi na mazao yote ya kazi yenu kwa ukame na ukungu na mvua ya mawe; lakini hamkunirudia mimi, asema BWANA. 18Fikirieni kuanzia siku hii na kuendelea, kuanzia siku ya ishirini na nne ya mwezi wa tisa. Tangu siku ulipowekwa msingi wa hekalu la BWANA, tafakarini: 19Je, mbegu bado ziko ghalani? Je, bado mzabibu, mtini, mkomamanga na mzeituni hazizai chochote? Kuanzia leo na kuendelea nitakubariki.”

Ahadi ya Mungu kwa Zerubabeli

20Neno la BWANA likamjia Hagai mara ya pili, siku ya ishirini na nne ya mwezi, 21na kusema na Zerubabeli, liwali wa Yuda, na kusema, Mimi nitazitikisa mbingu na dunia, 22na kuziharibu kiti cha enzi; Niko karibu kuziharibu nguvu za falme za mataifa, na kupindua magari ya vita na wapanda farasi wake; na farasi na wapanda farasi wao watashuka, kila mtu kwa upanga wa mwenzake. 23Siku hiyo, asema BWANA wa majeshi, nitakutwaa, Ee Zerubabeli, mtumishi wangu, mwana wa She-altieli, asema BWANA, nami nitakufanya kuwa kama pete ya muhuri; maana nimewachagua ninyi, asema BWANA wa majeshi.

Nia ya Sura ya 2

vv. 1-9 Hazina ya mataifa yote imetolewa katika Septuagint (LXX) kama wateule wa mataifa yote. Ni lazima hivyo kurejelea Kanisa na wongofu wa Mataifa.

Hekalu la Kiroho limejengwa zaidi ya Yubile arobaini au miaka elfu mbili kutoka 30 CE hadi Majilio ya Pili.

Nyumba kamili ya Mungu itajengwa tena lakini katika mfumo wa milenia baada ya kurudi kwa Masihi, na baada ya kutiishwa kwa mataifa. Hiki ndicho Patakatifu pa Milenia kinachorejelewa na Ezekieli (cf. Comp. Bible fn. hadi 2:7). Utukufu wake wa mwisho utakuwa mkuu kuliko ule wa kwanza (cf. Eze. 43:2-5). Nyumba halisi haitajengwa kabla ya Milenia bali katika Milenia yenyewe. Yubile ya Kwanza ya Milenia ni Yubile ya Hamsini au ya Dhahabu tangu amri hii ilipotolewa, na Zekaria pia alipewa mfuatano wa shughuli (ona Commentary on Zekaria (No. F038) na pia Yubile ya Dhahabu na Milenia (Na. 300)).

Hekalu la kiroho la Mungu lilianzishwa kutoka Pentekoste 30 CE, ambayo ilikuwa mwaka wa Tatu wa mzunguko baada ya Yubile ya 27 CE. Kwa hivyo tunaweza kudhani kwamba Hekalu na miundo halisi itaanzishwa huko Yerusalemu kutoka mwaka wa Tatu wa mzunguko wa Yubile ya 121 yaani mwaka wa 2030. Tutashughulikia mfuatano wa majarida kuhusu somo hilo.

Ujumbe ulikuja tena kupitia kwa Hagai siku ya Ishirini na nne ya mwezi wa Tisa. Ujumbe huo ulihusu watakatifu na wasio watakatifu. Inahusu wokovu wa mataifa na utakaso wao. Maneno ya mwili mtakatifu katika kifungu ni mwili wa dhabihu, ambayo inarejelea wateule wa Mungu. Neno linalotafsiriwa maiti ni nephesh au nafsi na ni mojawapo ya vifungu 13 ambapo nephesh inatumiwa kuashiria maiti. Hapa inaleta tofauti kati ya wale ambao hawajaongoka ambao wamekufa, na walio hai wa wateule walioitwa na Mungu. Yuda na Israeli wanarejeshwa kwa kipindi cha Milenia lakini mataifa yote pia yanarejeshwa na kuletwa kwenye utakaso na utakatifu hatua kwa hatua. (Ona pia Maoni juu ya Zekaria (Na. F038) na Utakaso wa Mataifa (Na. 077))

vv. 10-14 Madhabahu iliwekwa mbele ya Hekalu na matoleo yanahesabiwa kuwa najisi. Hata hivyo, inarejelea mbele kwa wakati kwa majaribio ya dhabihu ya Yuda bila toba, uongofu na ubatizo.

vv. 15-17 Rejea ya Mungu kuwapiga ni dokezo la Kumbukumbu la Torati 28:22. Hata hivyo, hilo litabadilika na toba.

vv. 18-23 Mbegu zitapandwa na Mungu atabariki kupanda kabla ya kuvutwa ndani na kuizidisha.

Baraka ya Yuda itatokea itakapoanza kubariki mataifa na Hekalu kuanzishwa katika Yerusalemu chini ya Masihi. Siku hiyo, utajiri wa Nchi Takatifu utaongezeka mara kumi. Uharibifu utaponywa na nchi kurejeshwa.

Kwa hiyo unabii huu unaiweka siku ya 24 ya mwezi wa Tisa kama hatua muhimu katika neema ya Mungu kwa Israeli, na baraka zake juu ya taifa hilo. Kwa kawaida imeonekana kama hatua kwa wakati kwamba urejesho unatimizwa. Ndiyo maana jaribio lilifanywa kudai kwamba Jumuiya ya Madola, chini ya Jenerali Allenby, iliteka Yerusalemu tarehe 24 Chislev 1917. Hata hivyo, ingawa tarehe ya kuingia kwa Allenby ilikuwa Chislev, haikuwa siku ya 24. Shambulio hilo lilizinduliwa tarehe 24 Chislev kulingana na Muungano wa Mwezi Mpya, na sio kalenda ya Hilleli. Undani umechunguzwa katika jarida la Maandiko ya Mungu (Na. 184). Kusudi kuu la karatasi hiyo lilikuwa kushughulikia suala la maneno ya Mungu na mahali ambapo mamlaka ya kalenda ilikaa. Tutahitaji kuzingatia maelezo haya yote katika hesabu kuhusu Urejesho wa Israeli katika Siku za Mwisho.

Tukinukuu kitabu cha The Oracles of God (Na. 184) tunaona kwamba:

"Mapendekezo yaliyotolewa kutoka kwa unabii huu ni:

· Unabii unahusu siku za mwisho.

· Tarehe 24 Kislevu ni tarehe mahususi katika siku zijazo.

· Tarehe hii ilikuwa tarehe kulingana na kalenda ya Hilleli ambayo Yerusalemu ilikombolewa mwaka wa 1917, ambayo ilikuwa tarehe 9 Desemba 1917 na inadaiwa kuwa siku ambayo Allenby aliingia Yerusalemu.

· Baraka zilizotajwa na Hagai zilitimizwa.

· Hii, kwa namna fulani, pia ni mizunguko saba ya wakati kutoka anguko la Yerusalemu.

Kutokana na mambo haya basi inajadiliwa kwamba kalenda ya Hilleli imevuviwa na ni neno la Mungu.

Kwanza, kuhusu kuanguka kwa Yerusalemu, Harper’s Bible Dictionary inarekodi kwamba Wababiloni waliteka nyara jiji hilo mwaka wa 598 KK, na jiji hilo liliharibiwa mwaka wa 587 KK. Hakuna kati ya tarehe hizi inayotoa 1917 kuwa sawa na mizunguko saba ya wakati, au miaka 2,520. Tarehe ya kwanza ingetoa 1923 na tarehe ya mwisho ingetoa 1933.

Sasa, mchakato huu ni hoja ya kawaida ya mviringo, kama tutakavyoona. Ni wazi kutokana na uchunguzi wa historia ya kukombolewa kwa Yerusalemu kwamba matukio yaliorodheshwa jinsi yalivyo, ili kutoa wazo la kwamba Mungu alikuwa ametenda ili kutimiza Hagai kwa sababu watu wa wakati huo waliona hilo kuwa utimizo wa unabii. Baada ya kubuni tarehe ya 9 Desemba 1917, upatanishi huo unatumiwa kuhalalisha kalenda ya Hilleli, ambayo iliunda msingi wa ujumuishaji hapo kwanza.

Mnamo 1917 Nchi Takatifu ilikuwa ikikombolewa na Waaustralia, New Zealand na Waingereza, na wanajeshi wengine washirika wakipigana na Waturuki na wasaidizi wa Ujerumani. Kulingana na Diary Rasmi ya Vita (H.S. Gullett, The Australian Imperial Force in Sinai and Palestine, Vol. II ya Historia Rasmi ya Australia katika Vita vya 1914-1918, Angus and Robertson Ltd, Sydney, 1937), Gaza na Beersheba walikuwa na ilichukuliwa ifikapo tarehe 31 Oktoba hadi tarehe 1 Novemba 1917. Kunyakuliwa kwa Palestina hakuepukiki. Tarehe 2 Novemba 1917 Azimio la Balfour la kuanzishwa kwa Nchi ya Kiyahudi lilitolewa na Waziri Mkuu wa Uingereza Balfour kama tamko lake la kwanza (tamko la pili lilikuwa kuhusu Jumuiya ya Madola ya Australia chini ya sheria ya Uingereza). Kutekwa kwa Yerusalemu hakukufanyika hadi Desemba. Maendeleo ya vikosi yalikuwa:

Vita vya Beersheba 31 Oktoba hadi 1Novemba

Tel el Khuweilfe 8 Novemba

Mafanikio yalitokea (Sinai na Palestina

4-8 Novemba) 6-11 Novemba

The Great Drive ilifanywa 8-15 Novemba

Uwanda wa Bahari uliondolewa 11-17 Novemba

Kusonga mbele kwa Yerusalemu 16-24 Novemba

Nahr Auja na El Buij 24 Novemba hadi 1 Desemba

Shambulio la mwisho la kutekwa

Kwa Yerusalemu mnamo Desemba 7

Shambulio la mwisho lilianzishwa na wanajeshi wa Jumuiya ya Madola tarehe 7 Desemba 1917. Kulingana na Mwandamo wa Mwezi Mpya wa kweli hii ilikuwa tarehe halisi ya 24 Kislev (kalenda ya Hilleli ilianza mwezi siku mbili baadaye). Waturuki na Wajerumani walianza kuhama mara moja, na kufikia tarehe 8 Desemba 1917 Yerusalemu iliachiliwa. Jeshi la watoto wachanga lilikuwa limechimba na kuanzisha, na kufikia tarehe 10 Desemba Farasi Mwanga alisukuma kando ya barabara ya Nablus kama maili nane. Walichomoa moto mkubwa wa mizinga ya Kituruki. Walikuwa wakishikilia kuelekea mwisho wa kusini wa Bonde la Yordani, na walikuwa wakijaribu kuzuia ufikiaji wa Washirika kuvuka mto hadi kwa reli ya Hejaz, na hivyo kupunguza shughuli za Allenby kwenye ubavu wa kulia.

Hakuna kilichotokea tarehe 9 Desemba 1917 kwani Yerusalemu ilikuwa tayari imekombolewa kutoka kwa shambulio la tarehe saba. Historia nyingi za Kimarekani zenye asili ya Kiprotestanti zinaonekana kujaribu kudai kwamba tarehe 9 Desemba ilikuwa siku ambayo Allenby aliingia Yerusalemu na kuikomboa. Ukweli wa mambo ni kwamba Allenby aliingia rasmi Yerusalemu tarehe 11 Desemba 1917. Allenby alikuwa anakumbuka tamasha la bomu ambalo Mtawala wa Kijerumani Wilhelm (William) aliingia Yerusalemu mnamo 1908. Kwa makusudi alifanya kuingia kwake kuwa jambo la chini kabisa, kwa miguu kando ya lango jembamba la mzee Jaffa. Wanajeshi 100 kutoka katika kikosi hicho walijipanga kwenye barabara ya Jaffa, ikiwa ni pamoja na Kiingereza, Scots, Ireland, Welsh, Ghurkas, Australia na Italia. New Zealanders walikuwa wamepanda gari ngumu kutoka Jaffa ili Dominion iweze kuwakilishwa. Mguso pekee wa rangi ulikuwa kutoka kwa kikosi cha watoto wachanga wa Kifaransa katika sare za rangi ya bluu. Hii ilikuwa mara ya ishirini na nne ambapo Yerusalemu ilikuwa imeingia kwa nguvu ya watekaji (Gullett, ibid., p. 523) lakini haikuwa tarehe 24 Chislev 1917. Kwa kalenda ya Hilleli ilikuwa 26 Kislev, lakini kutoka kwa Mwezi Mpya wa kweli. ilikuwa 28 Kislevu. Wanajeshi wetu walikuwa wameingia tarehe 24 Kislevu, lakini kwa shambulio. Hiyo inatokana na muunganiko wa kweli bila kuahirisha.

Yerusalemu, wakati wa kutekwa kwake, haikutoa ushahidi wa kutokeza wa umaskini bali ilikuwa katika hali ya uchafu isiyoelezeka. Ilikuwa imechafuliwa sana na wauzaji wa masalio ya kidini na dini ya uwongo ambao walikuwa wachafu kimazoea (wakisaidiwa na mazoea ya zamani ya askari wa Kituruki kwa miaka mitatu) hivi kwamba Wakristo walikumbuka ziara yao kwa hofu (ibid., p. 522). Baada ya kutawaliwa kwa Jerusalem mji ulikabiliwa na uhaba wa chakula na Waingereza walilazimika kuingiza vifaa kutoka kwa lori ya Mediterania. Maendeleo yetu kutoka kusini yalikuwa ya haraka sana hivi kwamba Waturuki hawakuwa na wakati wa kuharibu makoloni ya kusini. Walipaswa kuthibitisha manufaa. Kamisheni ya Kizayuni chini ya Rais wa Shirikisho la Wazayuni wa Kiingereza, Daktari Weizmann, ilipewa jukumu, kwa idhini ya Serikali ya Uingereza, ya ujenzi mpya wa Palestina. Kazi hii ilihusisha kurejesha uharibifu wa karne kumi na nane na nusu ( The Times History of the War, Vol. XV, London, 1918, p. 179).

Mapendekezo hayo yanaweza kuonekana katika mwanga wa ukweli wa kihistoria usio na uwongo wa propaganda ya Waprotestanti wa Uingereza na Israeli isiyohusika inayotoka Marekani.

· Haikuwa mizunguko saba ya wakati kutoka kwa kuingia kwa Babeli. Matumizi ya mizunguko saba ya nyakati yamechunguzwa katika jarida la Kuanguka kwa Misri (Na. 036): Unabii wa Mikono Iliyovunjika ya Farao.

· Allenby hakuingia Yerusalemu tarehe 9 Desemba. Aliingia tarehe 11 Desemba.

· Wanajeshi wa Jumuiya ya Madola walishambulia jiji mnamo tarehe 7 Desemba 1917.

· Wajerumani na Waturuki walikuwa wamejiondoa kufikia tarehe 8 Desemba.

· Uimarishaji wa ulinzi ulifanyika kuanzia tarehe 8-10 Desemba.

· Tarehe ya kweli ya 24 Chislev 1917 ilikuwa 7 Desemba 1917 na sio 9 Desemba 1917 kulingana na kalenda ya Hilleli.

Hata hivyo, lazima tukumbuke katika haya yote kwamba Yuda haikuwa imebarikiwa katika hatua hii. Ni upotovu kufikiria kwamba Mungu angechagua wakati huu kutimiza Hagai na bado kuacha unabii mwingine ambao bado haujatekelezwa ambapo Yuda ingepitia maovu makubwa zaidi ya maisha yake yote kama taifa. Hasa mizunguko saba ya wakati kutoka kusawazishwa kwa Yerusalemu na Wababeli, Chama cha Nazi kiliingia madarakani huko Ujerumani na kuanza mateso ya kimfumo kwa Wayahudi. Kuanzia 1942 hadi 1945 Ujerumani ilifanya mauaji ya kimbari ya Wayahudi au, kwa jambo hilo, taifa lolote katika historia iliyorekodiwa. Kudai kwamba hilo lilikuwa wazo la Mungu la kubariki Yuda, katika utimizo wa Hagai, ndiyo njia potovu zaidi ya kufikiri inayoweza kuwaziwa. Ikiwa Hagai atatimizwa katika shughuli hizi tunaweza kuhitimisha:

· Kalenda ya Hillel si sahihi.

· Lakini muhimu zaidi, Ashkenazim na Wayahudi wote wa Ulaya wako nje kabisa ya baraka za Mungu, wakiwa wamepotosha roho na nia ya sheria na sherehe. Hakuna laana inayokuja bila sababu yake (Mithali 26:2).

Hata hivyo, haisadikishi kwamba Hagai ametimizwa.”

Hata hivyo, tunaweza kuhitimisha kwamba tarehe hii, 24 Chislev 1917, ilikuwa mwanzo wa kuanzishwa kwa Yerusalemu kama kitovu cha nchi ya Wayahudi iliyotangazwa chini ya Azimio la Balfour la tarehe 2 Novemba 1917. Azimio lingine la Balfour lilihusu Australia na Katiba yake.

Tukiangalia zoezi hili kama kielelezo cha amri za ujenzi wa Hekalu lililopita, yaani, kutoka kwa amri ya Koreshi hadi kuanza kwa ujenzi wa Hekalu chini ya Dario Mwajemi, tunakuja na mfuatano wa wakati ambao unajumuisha kipindi cha moja. miaka mia na kumi na sita. Azimio la Balfour kwa hivyo linaanzisha mlolongo kutoka 1917. Azimio hilo lilikuwa katika siku ya Kumi na Nane ya mwezi wa Nane wa mwaka wa Arobaini wa Yubile ya 118, au 2 Novemba 1917. Mwisho wa kipindi cha miaka 116 hadi Milenia ni mwaka wa 2033. , au mwaka wa Sita wa mfumo wa milenia. Tunaweza kutarajia miaka ya Tatu hadi ya Sita ya Milenia kuhusika na Hekalu na makazi ya utawala wa milenia kulingana na unabii (soma majarida ya Yubile ya Dhahabu na Milenia (Na. 300) na Yubile ya Dhahabu na Milenia Sehemu ya II: Israeli na Mataifa Yanayozingira (Na. 300B)).

Rejea ya pete ya muhuri ni sambamba na Zekaria 4:7-10 na 6:13 (cf. Mwa. 41:42 na Est. 3:10). Ishara hiyo pia inaonekana katika Wimbo Ulio Bora 8:6 na Yeremia 22:24.

Mteule ndiye mkuu na liwali wa kweli wa Isaya 9:6,7. Wateule wote wamechaguliwa kama Daudi na ukoo wake walichaguliwa (1Fal. 8:16, 11:34; taz. pia Zek. 12:8).

“Kuwekwa wakfu kwa Hekalu [kumetajwa hapa] kulikuwa kana kwamba Hekalu lilikuwa kubwa kuliko Hekalu la Sulemani. Huo ulikuwa upuuzi mtupu. Kwa hakika, unabii katika Danieli 9:25-27 unaonyesha itajengwa kwa muda wa majuma sabini ya miaka. Hakuna shaka kwamba Hekalu la pili, na pia ujenzi wa Herode, haukuwa chochote ikilinganishwa na Hekalu la Sulemani. Hekalu linalozungumziwa hapa ni unabii unaolinganisha Hekalu la kiroho chini ya Masihi na lile la Hekalu la kimwili, na Agano la awali.

Roho wa Bwana alipaswa kubaki na watu, na hii ilitokea tu kutoka kwa Kanisa kwa msingi wa kudumu. Hagai 2:6 imenukuliwa katika Waebrania 12:26-27.

Waebrania 12:26-27 Sauti yake ikaitikisa nchi; lakini sasa ameahidi, "Hata mara moja tena nitatetemesha si dunia tu bali na mbingu pia." 27Maneno haya, "Bado mara moja tena," yanaonyesha kuondolewa kwa kile kinachotikiswa, kama kile ambacho kimefanywa, ili kisichoweza kutikisika kibaki. (RSV)

Hili ni onyo la moja kwa moja kutoka kwa Masihi kwamba unabii huu unarejelea mtikiso wa mwisho wa mbingu na ardhi ili kisichoweza kutikiswa kibaki. Kutetemeka huku kunaanza na Hekalu la Mungu, ambalo ni Kanisa, kuwa naos au Patakatifu pa Patakatifu (1Kor. 3:17). Kwa hiyo, tuwe na shukrani kwa Mungu kwa kupokea ufalme usioweza kutetereka (Ebr. 12:28).

Kipindi cha wakati ni vita vya mwisho na kurudi kwa Masihi. Vita vya Kwanza vya Ulimwengu viliitwa Vita Kuu ya Ustaarabu kwa sababu ilifikiriwa kwamba kwa kweli ilikuwa wakati wa mwisho, na 1914-1916 ilionwa kwa kufaa katika unabii kuwa ukamilisho wa nyakati saba kutoka Utawala wa Nebukadreza, kuanzia Vita vya Karkemishi mnamo 605 KK. Vita vya mwisho kwa hakika vilianza tangu tarehe hii, lakini vilipaswa kuwa zaidi ya muda ulioongezwa zaidi na unabii huo ulihusisha urejesho chini ya Masihi. Siku ya 24 ya Kislevu (mwezi wa Tisa) inahusisha swali la Patakatifu na Wasio safi (Hag. 2:10-14). Taifa linaonekana kuwa najisi, na taifa kuanzia wakati huu linasafishwa na uchafu wake. Jambo hili basi linahusiana moja kwa moja na kuwekwa kwa jiwe juu ya jiwe kwenye Hekalu. Tangu siku hiyo na kuendelea ni kuwekwa kwa msingi wa Hekalu, na Bwana ataweka jiwe juu ya jiwe katika ujenzi wa Hekalu. Mlolongo huu hauhusiani na mambo ya kimwili, bali na uongofu wa taifa. Kutoka kwa ujenzi wa Hekalu kama mawe yaliyo hai, baraka ya taifa itaendelea. Ndiyo maana mauaji ya Holocaust yalitokea kama yalivyo - kwa sababu taifa lilikuwa halijaongoka na baraka za Bwana bado hazijatolewa. Kutakuwa na vita zaidi na maafa zaidi bado kwa Yuda na Israeli hadi wote wawili watakapotubu na kutakaswa dhambi” (The Oracles of God (No. 184)).

Hekalu bado linajengwa kwa mawe yaliyo hai na Mungu hataruhusu muundo wa kimwili kufanya kazi kwa kudumu hadi Masihi arudi na Yuda aongozwe. Majaribio pekee ya kufanya hivyo hadi leo yameshindwa, na kusababisha adhabu kali zaidi kwa Yuda. Hakuna Myahudi ambaye hajaongoka au Mmataifa anayeruhusiwa kushiriki Hekalu. Ni wale tu wanaotubu na kubatizwa wanaoweza kuwa sehemu ya mchakato huo ili usifanywe kuwa najisi. Falme za ulimwengu huu zitapinduliwa na ile iliyopandwa Babeli itafanywa kuwa pete ya muhuri kwa Bwana wa Majeshi. Walio najisi watatakaswa na wataitwa watakatifu kwa Bwana na watatawala kama elohim, kama wafalme na makuhani ndani na kutoka Yerusalemu.

Maelezo ya Bullinger kuhusu Hagai (ya KJV)

Sura ya 1

Mstari wa 1

Neno, nk. Linganisha Hosea 1:1 . Yoeli 1:1. Mika 1:1.

Mungu. Kiebrania. Yehova. Programu-4.

ilikuja = ikawa: i.e. ilikuja, au iliwasilishwa. Linganisha Luka 3:2 . Tazama Programu-82.

Sefania = aliyefichwa na Yehova, au yeye ambaye Yehova amemficha (Zaburi 27:5; Zaburi 31:19, Zaburi 31:20; Zaburi 83:3). Kwa uhusiano Tazama Sefania 2:3.

Hizkia = Hezekia.

Mstari wa 2

kula kabisa. Kumbuka Kielelezo cha Paronomasia ya usemi (Programu-6), kwa msisitizo. Kiebrania. "asoph "aseph = kumaliza, namalizia.

tumia = ondoa, au maliza.

zote. Acha "mambo" = Yote; kama vile Ayubu 42:2. Zaburi 8:6. Isaya 44:24.

ardhi. Kielelezo cha hotuba Pleonasm. (App-6) = uso wa nchi.

ardhi = udongo, au ardhi.

asema Bwana = ni neno la Bwana.

Mstari wa 3

nitatumia. Kumbuka Kielelezo cha hotuba ya Anaphora. Mara tatu mara kwa mara.

mtu. Kiebrania. "adam with "eth = humanity App-14.

na. Kumbuka Kielelezo cha usemi wa Polysyndeton (Programu-6), kwa msisitizo.

makwazo = uharibifu. Inatokea hapa tu, na Isaya 3:6. Kielelezo cha hotuba Metalepsis. “Vikwazo” huwekwa kwanza kwa sanamu na ibada ya sanamu, na kisha ibada ya sanamu ikaleta uharibifu unaoletwa nazo.

na = pamoja na. Kiebrania. "eth.

waovu = waasi. Kiebrania. rasha". Programu-44.

Mstari wa 4

Mkono wangu. Kielelezo cha hotuba Anthropopatheia, App-6.

mabaki. Septuagint husoma "majina", ikisoma shem badala ya she" ar, kama katika kifungu kinachofuata.

na. Baadhi ya kodeksi, zenye matoleo matatu ya awali yaliyochapishwa, Kiaramu, Septuagint, Kisiria, na Vulgate, husoma hili “na” katika maandishi.

Chemarim = Kemarim = kanzu nyeusi, au casocked. Kutoka kwa Kiebrania. Kamar, kuwa mweusi. Kutumika kwa makuhani waabudu sanamu kwa sababu wamevaa sana; si Kohen, kama alivyowekwa na Yehova. Inatokea hapa tu; 2 Wafalme 23:5, na Hosea 10:5.

Mstari wa 5

kuabudu jeshi la mbinguni. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 4:19; Kumbukumbu la Torati 17:3). Programu-92. Linganisha 2 Wafalme 23:11, 2 Wafalme 23:12 . Yeremia 19:13.

Malcham = mfalme-mungu, au mfalme-sanamu. Syriac na Vulgate kusoma "Milcom".

Mstari wa 6

kutoka = kutoka baada.

iliyotafutwa. . . aliuliza. Rejea kwa Pentateuch ( Kumbukumbu la Torati 4:29 , ambapo vitenzi viwili vya Kiebrania viko katika mpangilio uleule, na vinatafsiriwa “tafuta . . . tafuta”). Programu-92.

BWANA. Kiebrania. Yehova.(pamoja na "eth) = Yehova Mwenyewe.

Mstari wa 7

Nyamaza kimya, nk. Tazama Amosi 6:10. Habakuki 2:20. Zekaria 3:13.

Mungu. Kiebrania Adonai. Programu-4.

Mungu. Kiebrania. Yehova. Programu-4.

sadaka. Septuagint inasomeka "dhabihu yake".

zabuni = kutengwa. Kiebrania kilichotakaswa. Tazama maelezo ya Kutoka 3:5.

Mstari wa 8

siku ya dhabihu ya Bwana Tazama maelezo ya Isaya 2:12; Isaya 13:6.

siku. Imewekwa na Kielelezo cha hotuba Metonymy (ya Kiambatanisho), Programu-6, kwa hukumu zinazotekelezwa ndani yake.

adhabu = tembelea. Rejea kwa Pentateuki (Kutoka 32:34). Programu-92. Linganisha Yeremia 9:25; Yeremia 11:22; Yeremia 13:21, nk.

watoto = wana: yaani nyumba ya kifalme. Linganisha 1 Wafalme 22:26 . 2 Wafalme 11:2. Yeremia 36:26; Yeremia 38:6, nk.

ajabu = kigeni.

Mstari wa 9

wale wanaoruka, nk. Hakuna marejeleo ya ibada ya sanamu, kama vile 1 Wafalme 18:26; lakini kwa watumishi wa watawala waliotumwa kuingia katika nyumba za wengine na kuiba Kielelezo cha hotuba Periphrasis (App-6), kwa ajili ya wanyang'anyi.

juu = juu.

vurugu na udanganyifu. Imewekwa na Kielelezo cha hotuba Metonymy (ya Sababu), App-6, kwa nyara iliyonunuliwa.

Mstari wa 10

kelele ya kilio. Kielelezo cha hotuba Pleonasm. Programu-6.

pili = mji mpya. Tazama maelezo kwenye 2 Wafalme 22:14,

Mstari wa 11

Maktesh = chokaa. Huenda jina la eneo la wafanyabiashara" katika bonde la Tyropoeon, magharibi mwa Sayuni. App-68. Inaitwa hivyo kutoka kwa umbo lake kama bonde.

kata = kuweka chini.

Mstari wa 13

watajenga pia, nk. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 28:30, Kumbukumbu la Torati 28:39). Linganisha Amosi 5:11 . Mika 6:15; na linganisha Isaya 65:21 . Amosi 9:14.

mvinyo. Kiebrania yayin. Programu-27.

Mstari wa 14

Siku kuu, nk. Linganisha Isaya 22:5 . Yoeli 2:1, nk.

iko karibu, nk. Kiebrania [kiko] karibu, karibu. Kielelezo cha hotuba Epizeuxis, kwa msisitizo: yaani karibu sana.

mtu hodari. Kiebrania. gibbor. Programu-14.

Mstari wa 15

hasira. shida, nk. Kumbuka Kielelezo cha Sinonimia ya usemi (Programu-6).

Mstari wa 16

tarumbeta na kengele = tarumbeta ya kutisha. Kielelezo cha hotuba Hendiadys = tarumbeta, naam, tarumbeta [wito] "kwa silaha"! Linganisha Sefania 2:2 .

minara. Pembe za Kiebrania. Imewekwa na Kielelezo cha hotuba Metonymy (ya Kiambatanisho), App-6, kwa minara ambayo kawaida huwekwa hapo.

Mstari wa 17

watatembea, nk. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 28:29).

Mstari wa 18

ardhi. Si neno sawa na katika mistari: Sefania 2:3. kwa, Ginsburg anadhani hii inapaswa kuwa "ndio".

Sura ya 2

Mstari wa 1

Hukusanya = Kukusanya. Kiebrania. kashash. Inatokea tu katika Kutoka 5:7, Kutoka 5:12. Hesabu 15:32, Hesabu 15:33; 1 Wafalme 17:10, 1 Wafalme 17:12. Si neno sawa na katika Sefania 3:8, Sefania 3:18; au katika Sefania 3:19, Sefania 3:20. Tazama maelezo hapo.

haitakiwi = haitamaniki. Kielelezo cha hotuba Antimereia (ya Kitenzi), Programu-6.

Mstari wa 2

siku = hukumu. Tazama maelezo ya Sefania 1:8.

Mstari wa 3

Tafuta . . . tafuta. Rejea kwenye Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 4:29), kama katika Sefania 1:6.

hukumu = maagizo; kama katika Isaya 58:2. Yeremia 8:7.

mtafichwa. Tukirejelea Isaya 26:20, na maana ya jina Sefania.

Mstari wa 4

Kwa Gaza. Toa Ellipsis yenye mantiki (App-6), hapa, na katika mistari: Sefania 8:12, Sefania 8:13, Sefania 3:1, hivi: "[Hasira yangu itakuwa juu ya Gaza, asema Bwana], Kwa maana", &c.

Gaza. . . kuachwa. Kumbuka Kielelezo cha Paronomasia ya usemi (Programu-6), kwa msisitizo. Kiebrania "azzah ... "azubah.

Ashkeloni. Sasa “Askalan, kwenye pwani ya Ufilisti.

ukiwa = uharibifu. Muda mrefu tangu kutimizwa.

Aahdod Sasa Esdud. Sawa na Azoto katika Matendo 8:40.

mchana siku ya adhuhuri: yaani wakati wa siesta ya mchana.

Ekroni . . . mizizi. Kumbuka Kielelezo cha Paronomasia ya hotuba, kwa msisitizo. Kiebrania. "ekron ... te" aker.

Mstari wa 6

makao = malisho.

kottages = kalamu.

Mstari wa 7

kuwa kwa. Sambaza Ellipsis = "kuwa kwa [miliki] kwa".

Mungu. Kiebrania. Elohim. Programu-4.

atawatembelea. Rejea kwa Pentateuki (Mwanzo 50:24. Kutoka 3:16). Programu-92.

wao: yaani mabaki ya Yuda.

Mstari wa 8

Nimesikia. Toa Ellipsis yenye mantiki (App-6): “[Hukumu yangu itakuja juu ya Moabu], kwa maana nimesikia”, na kadhalika, kama vile Sefania 2:8, nk.

Moabu. Linganisha Isa 15 na Isa 16. Yer 48. Amos 2:1-3.

watoto = wana.

Ammoni. Linganisha Yeremia 49:1-6 . Amosi 1:13-15.

kushutumiwa. Tazama Waamuzi 11:12-28.

Mstari wa 9

asema Bwana wa majeshi = ni neno la Bwana wa majeshi, Mungu wa Israeli. Tazama maelezo ya 1 Samweli 1:3.

Mungu wa Israeli. Tazama maelezo ya Isaya 29:23.

itakuwa kama Sodoma. Rejea kwa Pentateuki (Mwanzo 19:24, Mwanzo 19:25). Programu-92.

ufugaji wa viwavi, nk. Rejea kwa Pentateuch ( Kumbukumbu la Torati 29:23, nk.)

ya Watu Wangu. Baadhi ya kodeksi, zenye matoleo mawili ya awali yaliyochapishwa (moja ya Rabi), husomeka "ya mataifa".

Watu = taifa.

kumiliki = kurithi.

Mstari wa 11

njaa = kusababisha kuharibika.

visiwa vya wapagani = nchi za pwani za mataifa. Rejea kwa Pentateuki (Mwanzo 10:5). Programu-92. Maneno hayatokei popote pengine.

visiwa = nchi za pwani.

mataifa = mataifa.

Mstari wa 13

Na Yeye. Tazama maelezo ya "Kwa", Sefania 2:4.

kunyoosha mkono Wake. Nahau ya kutekeleza hukumu.

kaskazini: i.e. dhidi ya Ashuru, kwa sababu ingawa magharibi ya Kanaani, njia na lango lilikuwa upande wa kaskazini.

Mstari wa 14

zote = kila aina ya. Kielelezo cha hotuba Synecdoche (ya Jenasi), Programu-6.

linta za juu = sura, au herufi kubwa zilizochongwa.

kazi ya mierezi: yaani, wainscotting.

Kifungu cha 15

kutikisa mkono wake. Nahau inayoonyesha dhihaka.

Sura ya 3

Mstari wa 1

Ole = Ole wake! Tazama maelezo ya "Kwa", Sefania 2:4.

yake: yaani Yerusalemu. Tazama Muundo, uk. 1272.

mchafu = muasi.

Kuchafuliwa. Kiebrania. ga"al, (1) kukomboa: (2) kufanya au kudhani kuwa ni jambo la kawaida au najisi. Homonimu, yenye maana mbili. Si neno sawa na katika Sefania 3:4.

Mstari wa 2

hakupokea. Baadhi ya kodeksi, zilizo na matoleo mawili ya awali yaliyochapishwa, Kiaramu, Kisiria, na Vulgate, yanasomeka "wala yeye hajakubali".

marekebisho = nidhamu.

kuaminiwa = kuaminiwa. Kiebrania. bata. Programu-69. Si neno sawa na katika Sefania 3:12.

Mungu. Kiebrania. Yehova. Programu-4.

hakukaribia, nk. Baadhi ya kodeksi, zenye chapa moja ya awali iliyochapishwa, Kiaramu, Septuagint, na Kisiria, zinasomeka “wala hakumkaribia Mungu wake”.

Mungu. Kiebrania. Elohim. Programu-4.

Kifungu cha 3

usitafunane: au, usiweke akiba.

Mstari wa 4

mwanga = kutojali.

watu wasaliti = wanaume (Kiebrania. "enosh, App-14.) wa hila; kuweka mkazo juu ya hiana.

kuchafuliwa = kuchafuliwa. Kiebrania. halali. Si neno sawa na katika Sefania 3:1. Rejea kwa Pentateuki (Mambo ya Walawi 19:8; Mambo ya Walawi 21:23; Mambo ya Walawi 22:15. Hesabu 18:32). Programu-92.

kufanya vurugu, nk. Linganisha Yeremia 2:8 . Ezekieli 22:26.

Mstari wa 5

katikati yake. Rejea kwenye Pentateuki (Hesabu 5:3. Kumbukumbu la Torati 7:21). Programu-92. Linganisha Sefania 3:15 .

uovu. Kiebrania. "avah. Programu-44.

kila asubuhi = asubuhi baada ya asubuhi. Tazama Zaburi 101:8.

dhalimu = mpotovu. Kiebrania. "aval. Tazama Programu-44.

Mstari wa 6

minara. Tazama maelezo ya Sefania 1:16.

Mstari wa 7

kupotoshwa, nk. Rejea kwa Pentateuki (Mwanzo 6:12, neno lile lile). Programu-92.

Mstari wa 8

Kwa hivyo, nk. Massorah ( App-30 and App-93 ) huelekeza uangalifu kwenye uhakika wa kwamba mstari huu ( Sefania 3:8 ) una herufi zote za alfabeti ya Kiebrania, kutia ndani herufi tano za mwisho. Hii inadokeza kwamba mstari huo unahusisha kusudi zima la Yehova kuhusu Israeli.

juu ya: au, kwa.

asema Bwana = ni neno la Bwana.

kwa mawindo. Septuagint na Syriac yalisomeka "as a witness", yakisomeka "ed badala ya "ad. Linganisha Mika 2:2 .

kusanya = kusanya ndani. Si neno sawa na katika Sefania 2:1.

kwa dunia yote. Ona Sefania 1:18; na kulinganisha Muundo, uk. 1272.

moto wa wivu Wangu. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 4:24).

Mstari wa 9

kisha: yaani baada ya yote yanayodokezwa katika Sefania 3:8. Angalia mpangilio wa baraka katika "9, 10": Mataifa kwanza, na Israeli baadaye; Lakini katika "18-20-", Israeli kwanza, na Mataifa baadaye.

watu = watu.

lugha safi = mdomo uliotakaswa: yaani, mdomo safi ukilinganisha na midomo “michafu” (Isaya 6:5).

safi = kutengwa na kile kilicho najisi au najisi. Kiebrania. barr, kama katika Ezekieli 20:38. Isaya 52:11. Danieli 11:35; Danieli 12:10. Rejezo ni, kufanywa kufaa kwa ajili ya ibada ya Yehova, kama kifungu kinachofuata kinaonyesha. Linganisha Sefania 1:4, Sefania 1:5.

ili waweze. Baadhi ya kodeti, pamoja na Syriac, na Vulgate, kusoma "na may".

ridhaa. Bega la Kiebrania. Imewekwa na Kielelezo cha hotuba Metonymy (ya Kiambatanisho), App-6, kwa huduma inayotolewa nayo. Sio Kielelezo cha Sitiari ya usemi kama inavyodaiwa.

Mstari wa 10

waombaji = waabudu. Kiebrania. "athari. Inatokea kwa maana hii hakuna mahali pengine. Kutoka "athari = kufukiza uvumba (Ezekieli 8:11); kwa hiyo kuomba au kuabudu.

binti ya watu Wangu waliotawanywa: yaani, Watu Wangu waliotawanywa [Israeli].

Mstari wa 11

kuvuka mipaka. Kiebrania. pasha". Programu-44.

kwa sababu ya = ndani.

Mstari wa 12

uaminifu = kukimbilia kimbilio. Kiebrania. hasah. Programu-69. Si neno sawa na katika Sefania 3:2.

jina. Tazama maelezo ya Zaburi 20:1.

Mstari wa 13

kwa maana watalisha, nk. Rejea kwa Pentateuki (Mambo ya Walawi 26:5, Mambo ya Walawi 26:6). Programu-92.

Mstari wa 14

Imba, nk. Kielelezo cha hotuba Poeonismus. Programu-6.

Mstari wa 15

adui. Baadhi ya kodeksi, zenye Kiaramu, Septuagint, Kisiria, na Vulgate, zinasoma “adui” (wingi)

katikati, nk. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 7:21).

ona. Codex Hillel, iliyonukuliwa katika Massorah, (App-30 na App-93) ikiwa na baadhi ya kodeksi, matoleo matatu yaliyochapwa mapema (moja ya Rabi, marg), Kiaramu, na Vulgate, yalisomeka, “hofu”; lakini kodeksi nyingine, zenye matoleo tisa ya mapema yaliyochapishwa, Septuagint (?), na Vulgate, husoma "ona", kama katika Authorized Version.

uovu = balaa. Kiebrania. ra "a". Programu-44.

Mstari wa 16

Usiogope wewe. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 7:21).

kuwa mlegevu = kunyongwa.

Mstari wa 17

ni hodari; Ataokoa. Lafudhi za Kiebrania huweka kisimamo kikuu au msisitizo juu ya "kuokoa", ikimaanisha si kwamba ataokoa wakati fulani ujao, lakini kwamba Yeye ni Mwokozi aliye daima. Soma “Yehova Elohim wako yu katikati yako, shujaa wa kuokoa [wakati wote]”. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 10:17).

Atafurahi, nk. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 30:9). Programu-92.

itapumzika. Kiebrania atanyamaza. Septuagint inasomeka "nitakufanya upya"

juu yako. Lafudhi ya Kiebrania inaweka mkazo katika maneno haya mawili.

Mstari wa 18

huzuni kwa. Sambaza Ellipsis = "huzuni kwa [kukoma kwa]".

kusanyiko takatifu = majira yaliyowekwa.

mzigo. Baadhi ya kodeksi, zenye toleo moja la awali lililochapishwa (Rabi, ukingo), Kiaramu, na Kisiria, husomeka "mzigo juu yako".

Mstari wa 19

Tazama. Kielelezo cha hotuba Asterismos. Programu-6.

tengua = shughulikia.

kukusanya = kukusanya nje, kuleta pamoja kilichotawanywa. Kiebrania. kabaz, kama katika Sefania 3:20. Si neno sawa na katika mistari: Sefania 8:18, au kama katika Sefania 2:1. Rejea kwenye Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 30:3, Kumbukumbu la Torati 30:4). Programu-92.

Nitazipata, nk. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 26:19).

Mstari wa 20

kwa maana nitakufanya, nk. Rejea kwa Pentateuki (Kumbukumbu la Torati 26:19). Programu-92.

rudisha utumwa wako. Kiebrania, wingi. Nahau ya kurejesha baraka kama zamani. Tazama maelezo ya Kumbukumbu la Torati 30:3,

amesema = amesema.

PO Box 369, WODEN ACT 2606, AUSTRALIA